Mỹ gửi đi loạt tín hiệu củng cố vị thế tại Nam Thái Bình Dương

Đây là chuyến thăm đầu tiên của một ngoại trưởng Mỹ tới Tonga và động thái này diễn ra khi Washington tiếp tục tăng cường các nỗ lực ngoại giao ở Thái Bình Dương trong bối cảnh ảnh hưởng của các cường quốc, trong đó có Trung Quốc, trong khu vực ngày càng tăng.

Tăng cường sự hiện diện tại Nam Thái Bình Dương

Là nơi sinh sống của hơn 100.000 người, Tonga năm ngoái là nơi xảy ra một vụ phun trào núi lửa khổng lồ khiến 4 người thiệt mạng.

Chuyến thăm của ông Blinken đánh dấu việc ra mắt Đại sứ quán mới của Mỹ tại Nuku'alofa, Tonga và sự trở lại của các tình nguyện viên Peace Corps sau khi đại dịch COVID-19 kết thúc.

Ông Blinken đã gặp Thủ tướng Tongan Siaosi Sovaleni và các quan chức khác để thảo luận về mối quan hệ song phương cũng như các vấn đề khu vực và toàn cầu, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Matthew Miller cho biết.

"Bộ trưởng Blinken đã vạch ra cách Mỹ tuân thủ cam kết của Tổng thống Biden tại hội nghị thượng đỉnh lịch sử năm ngoái với các nhà lãnh đạo Quần đảo Thái Bình Dương nhằm nâng cao sự hiện diện và cam kết ngoại giao của chúng tôi trong khu vực," ông Miller nói trong một tuyên bố.

Ông Miller cũng cho biết chuyến thăm góp phần nêu bật những nỗ lực của Mỹ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng khí hậu ở Thái Bình Dương, trong đó có việc tăng cường các hệ thống cảnh báo sớm.

Thủ tướng Tonga Hu'akavemeiliku Siaosi Sovaleni cho biết: "Sự hiện diện của ông ấy (Blinken) ở đây hôm nay là minh chứng cho thấy mối quan hệ đối tác của chúng tôi đang ngày càng phát triển mạnh mẽ".

Gần 70.000 người Mỹ gốc Tongan đang sống ở Mỹ, theo Bộ Ngoại giao Mỹ.

Tiếp theo, ông Blinken sẽ tới New Zealand vào thứ Năm. Tại đây, sẽ gặp gỡ các quan chức và xem trận bóng đá nữ World Cup giữa Mỹ và Hà Lan. Sau đó, ông tới Brisbane, Australia, để gặp Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và những người đồng cấp Australia.

Củng cố vị thế cạnh tranh

Đây là chuyến đi thứ ba của Blinken đến khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong hai tháng qua, sau các chuyến thăm Trung Quốc và Indonesia. Ông Doug Emhoff, phu quân của Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris, cũng vừa kết thúc chuyến thăm New Zealand và Samoa. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng bắt đầu chuyến công du Nam Thái Bình Dương trong tuần này.

Chuyến đi của ông Blinken được công bố ngay sau khi Bộ Ngoại giao thông báo với Quốc hội rằng họ có kế hoạch tăng cường nhân sự ngoại giao và chi tiêu cho nhiều đại sứ quán mới của Mỹ ở các đảo Thái Bình Dương. Văn bản chi tiêu mới được gửi lên Quốc hội Mỹ chỉ ra rằng Trung Quốc có các cơ sở ngoại giao thường trực tại 8 trong số 12 quốc đảo ở Thái Bình Dương và Mỹ cần phải bắt kịp.

Trong những năm gần đây, Trung Quốc cũng đã tài trợ mạnh mẽ cho cơ sở hạ tầng và tăng cường sự hiện diện ngoại giao của họ trong khu vực. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, ông Vương Nghị, đã thực hiện chuyến công du nhiều điểm đến khu vực Thái Bình Dương vào năm 2022.

Ngoài đại sứ quán mới ở Tonga, Mỹ còn mở đại sứ quán mới ở quần đảo Solomon và ký hiệp định quốc phòng mới với Papua New Guinea.

Ông Blinken cho biết tại một cuộc họp báo rằng Mỹ không phản đối cam kết của các quốc gia khác với khu vực này, tuy nhiên, có những lo ngại rằng các khoản đầu tư cần phải minh bạch và được thực hiện theo quy định của pháp luật, dựa trên nền tảng tài chính bền vững và không có ràng buộc.

Những đánh giá này được đưa ra sau khi ông Blinken có cuộc hội đàm với Thủ tướng Tonga Siaosi Sovaleni về tầm quan trọng chiến lược của khu vực Thái Bình Dương.

Ông Blinken nói rằng Mỹ khẳng định cam kết của mình với cả Tonga và các đảo thuộc khu vực Thái Bình Dương rộng lớn hơn. Ông Blinken nói: "Chúng tôi tin rằng chúng tôi có lợi khi xây dựng mối quan hệ đối tác với các quốc gia trên khắp Thái Bình Dương".

Theo Atlantic Council,các động thái của ông Blinken, Austin và Emhoff phản ánh cách tiếp cận toàn diện của Mỹ đối với Quần đảo Thái Bình Dương. Sau thời kỳ quan hệ tạm lắng thời hậu Chiến tranh Lạnh và Mỹ gần như vắng mặt tại đây, Washington dần dần bắt đầu chú ý nhiều hơn đến khu vực Quần đảo Thái Bình Dương vào cuối những năm 2010, tăng cường phối hợp với các đồng minh và đối tác để xây dựng một lập trường chung và hướng tới phát triển sự hiện diện hữu hình tại khu vực này.