Thăm quan làng cổ trăm tuổi của Việt Nam: Làng cổ Túy Loan (Bài 2)

Làng cổ Túy Loan là một trong rất ít những ngôi làng còn giữ được nguyên vẹn hình ảnh làng quê Việt Nam với bến nước, cây đa, mái đình

>>Bài liên quan: Thăm quan làng cổ trăm tuổi của Việt Nam: Làng cổ Long Tuyền – Cần Thơ (Bài 1)

(Cinet) – Với lịch sử trên 500 năm, làng cổ Túy Loan không chỉ mang đậm dấu ấn lịch sử và truyền thống mà còn là ngôi làng đến nay vẫn mang theo đặc trưng của văn hóa làng quê Việt Nam.

Cách trung tâm thành phố Đà Nẵng chỉ khoảng 10 km về hướng Tây, thuộc địa phận xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, làng cổ Túy Loan cũng là 1 trong 5 làng cổ được công nhận lâu đời nhất ở Việt Nam. Đến thăm làng cổ Túy Loan, du khách sẽ bắt gặp hình ảnh mái đình, cây đa, bến nước…vốn là những biểu tượng đặc trưng của làng quê Việt. Ở Túy Loan, cảnh vật đẹp như một bức tranh thủy mặc bởi có dòng sông, có bến nước, bãi bờ, đồng lúa, chợ quê…Người dân ở đây kể rằng, trước kia Túy Loan rất sầm uất, là trung tâm quy tụ hầu hết các sản vật quanh vùng, cũng bởi sự sầm uất đó mà chợ tại đây rất đông với nhiều đồ ẩm thực hấp dẫn..

Điểm đặc biệt ấn tượng nhất trong làng là đình Túy Loan, đình được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 18 đến năm 1888 được trùng tu lại. Đình có diện tích 110m2 nằm trong khuôn viện rộng hơn 8.000m2. Người dân ở đây kể rằng, thế hệ trước đã xây dựng đình Túy Loan để thờ các vị tiền hiền, tổ tiên. Tại văn bia đặt trong đình còn có bài ký của Tam giáp tiến sĩ Nguyễn Khuê người huyện Thanh Trì (Hà Nội) ghi lại việc lập đình. Bài ký có đoạn: “Đình gồm một tòa chính tẩm, một tòa tiền đường đều làm bằng gỗ quý và lợp ngói'”. Văn bia ở Nhà ngũ tộc trong làng ghi rằng năm vị tiền hiền Đặng, Lâm, Nguyễn, Trần, Lê được chiếu vua Lê Thánh Tôn đi mở mang bờ cõi về phương nam (năm Hồng Đức nguyên niên 1470). Năm vị dừng chân chọn nơi đây để lập nghiệp khai khẩn làm ăn và đặt tên cho làng là Tuý Loan..

Đình làng Túy Loan là địa danh đặc biệt tại đây, ngôi đình được xây dựng từ thế kỷ 18, đến nay dù đã qua tu sửa song vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính, mộc mạc...

Dù đã hàng trăm năm trôi qua kể từ khi mới được xây dựng song đến nay đình làng vẫn còn gần như nguyên vẹn. Không chỉ có vậy, đình Túy Loan hiện vẫn còn lưu giữ 20 sắc phong thần, sắc xa nhất từ đời Minh Mạng năm 1826, gần nhất đời vua Khải Định 1924, chính điều này góp phần tạo nên giá trị đặc biệt của đình.

Đến thăm đình Túy Loan ngày hôm nay, du khách vẫn thấy nguyên vẹn ngôi đình cổ trang nghiêm, trầm mặc ẩn mình dưới bóng cây đa cổ thụ. Sân đình có xây trụ biểu, bình phong, vẽ các câu đối tạo sự uy nghi, tôn kính. Đình nằm quay ra hướng sông, nhìn về thế núi…cảnh quan có thể cảm nhận vô cùng thoáng đãng, thanh bình…Hằng năm, đến ngày mồng chín tháng giêng làng cúng đầu năm và hội làng cũng được tổ chức dịp này với nhiều hoạt động văn hóa - thể thao bổ ích, vui nhộn như: đua thuyền, hát hò khoan đối đáp, thi nướng bánh tráng... thu hút những trai tài, gái sắc, dân làng nhiều nơi và khách thập phương đến dự hội và tham quan. Đến ngày 11-12 tháng 8 âm lịch hằng năm, cả làng lại long trọng thiết lễ tế đình để tỏ lòng biết ơn các vị tiền hiền đã có công khai khẩn lập làng và cầu mong quốc thái dân an.

Ngoài ngôi đình cổ hàng trăm năm tuổi, đến thăm loàng cổ Túy Loan du khách cũng không nên bỏ qua khu chợ trung tâm. Ở đây quy tụ hầu hết các sản vật quanh vùng như cá mắm từ Hội An, Đà Nẵng lên, lâm sản từ miền Tây xuống, chiếu, nón, nong rổ Cẩm Nê về... Nghề làm bánh tráng và mì Quảng ở Tuý Loan nổi tiếng từ xa xưa và cho đến nay vẫn còn trên 5 lò bánh truyền thống. Ẩm thực ở chợ cũng vô cùng đa dạng, thế nên dân gian mới truyền tụng câu ca rằng: “ Túy Loan trăm thứ đều ngon. Vừa vừa cái miệng kẻo chồng con hết nhờ”.

Xã hội phát triển nhanh chóng đã làm cho các làng cổ ở Việt Nam thay đổi và thậm chí biến mất. Có lẽ vì vậy mà làng cổ Túy Loan cũng như một vài ngôi làng đến nay vẫn còn giữ được kiến trúc và phong tục truyền thống đã trở thành điểm đến thăm quan, trải nghiệm thú vị cho du khách trong cũng như ngoài nước. Nếu có dịp đến với Đà Nẵng, du khách hãy dành thời gian ghé thăm Túy Loan để cảm nhận nhịp sống chậm và mộc mạc rất Việt Nam tại đây.

Ngày 11 và 12 tháng 8 âm lịch hàng năm tại làng có tổ chức lễ tế đình để tỏ lòng biết ơn các vị tiền hiền. Vào những dịp này không chỉ dân làng mà du khách thập phương tìm đến dự lễ rất đông..

(ảnh nguồn internet)

NLH