Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Các ngân hàng thương mại bằng mọi biện pháp phải tiết giảm lãi suất cho vay

Chiều 4/11, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10, phóng viên nêu vấn đề từ đầu năm nay Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã 4 lần điều chỉnh lãi suất điều hành với mức giảm từ 0,5 – 2%/năm. Tuy nhiên lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới ở thời điểm tháng 8/2023 chỉ giảm 1% so với cuối năm 2022. NHNN cho biết đánh giá về mức giảm lãi suất của các ngân hàng thương mại đã tương xứng với mức giảm lãi suất điều hành của NHNN hay chưa và lãi suất hiện tại có thực sự hấp dẫn doanh nghiệp?

Trả lời câu hỏi này, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, lãi suất là vấn đề mà nền kinh tế quan tâm, doanh nghiệp, khách hàng, người vay tiền ngân hàng rất quan tâm. Cho đến thời điểm hiện nay, có thể nói đã đạt mục tiêu giảm lãi suất hỗ trợ cho doanh nghiệp và hỗ trợ cho việc tăng trưởng tín dụng, cũng như hỗ trợ thêm việc mở rộng đầu tư để tăng GDP trong năm nay.

Theo ông Đào Minh Tú, vấn đề lãi suất phụ thuộc vào lạm phát và các chỉ số khác. Vì thế, việc huy động phải tính toán giảm ở mức độ nào cho phù hợp. Chính vì thế ngân hàng huy động với mức lãi suất giảm nhưng khi cho vay ra thì giảm ở mức độ nào cần phải phù hợp. Đây là vấn đề rất đáng quan tâm trong chỉ đạo điều hành để phù hợp với kinh tế vĩ mô.

Bên cạnh đó, lãi suất quan hệ rất chặt với tỷ giá. Khi lãi suất tiền đồng Việt Nam quá thấp mà giá tỉ giá đang ở mức cao, đặc biệt lãi suất ngoại tệ của các nước có ảnh hưởng đến Việt Nam đang rất cao dễ tạo ra sự chênh lệch và tình trạng đô la hóa xuất hiện và tỷ giá có thể bị phá vỡ. Vì vậy, lãi suất điều hành làm sao phù hợp trong quan hệ với tỷ giá. Đây là một yếu tố rất là phức tạp và cũng phải rất là cân nhắc  điều hành.

Cũng theo ông Đào Minh Tú, lãi suất còn liên quan đến rất nhiều những vấn đề trong nền kinh tế, như chính sách tài khóa, phát hành trái phiếu, huy động nguồn lực và sử dụng khoản cho vay của nhà nước nói chung. Do vậy, trong điều hành lãi suất phải đảm bảo hài hòa giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ. NHNN luôn dựa trên việc tính toán để tìm ra một phương án hợp lý.

Phó Thống đốc NHNN cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, quan điểm điều hành của NHNN là vừa phù hợp với thực tiễn, vừa tăng cường khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp bằng việc giảm lãi suất. Ngay từ đầu năm NHNN cũng đã chỉ đạo, đưa thông điệp và sử dụng các công cụ để tạo điều kiện cho việc giảm lãi suất.

Trước hết là lãi suất điều hành, NHNN đã giảm 4 lần và mức giảm đến 2%  cho một số các chỉ tiêu, một số mức lãi suất. Đối với các ngân hàng thương mại, đến khoảng cuối tháng 7, đầu tháng 8 mức giảm là khoảng 1% so với cuối năm 2022.

Từ đầu năm, NHNN đã tính toán với mức độ ảnh hưởng của kinh tế thế giới, khả năng chống chịu của nền kinh tế đất nước trước những khó khăn kép đang tác động tới nhiều mặt để điều hành chính sách tiền tệ hướng tới đảm bảo được mục tiêu kiểm soát lạm phát năm nay sẽ dưới 4,5% và hỗ trợ tăng trưởng.

NHNN cũng đặt mục tiêu cuối năm nay có thể đạt được mức lãi suất giảm trung bình của các ngân hàng thương mại khoảng từ 1-1,5%. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay theo thống kê cũng như đánh giá của NHNN, mức lãi suất trung bình của những khoản cho vay mới sẽ giảm khoảng 2 - 2,2%, tức là vượt hơn kỳ vọng và mong muốn ngay từ đầu năm.

"Tất nhiên còn một số khoản cho vay trước đây, khi mà các ngân hàng thương mại huy động cao thì vẫn còn đang có thể neo cao vì độ trễ của chính sách. Để đảm bảo hài hòa các phương án tài chính của các ngân hàng thương mại khi huy động cao thì cho vay cũng tương xứng, tương đồng với nó", ông Đào Minh Tú nói.

Chính vì thế, theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, NHNN đã đề nghị các ngân hàng thương mại bằng mọi biện pháp, kể từ nay đến cuối năm phải tiết giảm, kể cả những lãi suất cho vay trước đây để đảm bảo hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Cụ thể, ông Đào Minh Tú cho biết, chiều 27/10 vừa qua, NHNN đã tổ chức hội nghị toàn ngành với 35 các ngân hàng thương mại lớn chiếm tỉ trọng chính cho vay của nền kinh tế. Hội nghị đã chỉ rõ những ngân hàng nào lãi suất còn cao, những ngân hàng nào lãi suất đã thấp, để những ngân hàng còn cao tìm biện pháp để giảm lãi suất hỗ trợ.

"Hội nghị đã làm việc rất quyệt liệt, cụ thể với những ngân hàng có những mức lãi suất chênh lệch đầu vào, đầu ra còn cao. Hiện còn có những ngân hàng hiện mức cho vay bình quân còn cao trên 9%. Những ngân hàng này đã được yêu cầu phải giảm lãi suất

NHNN cho rằng mức lãi suất của các ngân hàng thương mại với điều hành của NHNN đến thời điểm hiện nay thì đã tương đồng, thậm chí là vượt những cái kỳ vọng đặt ra từ đầu năm", ông Đào Minh Tú nói.